Agrarisch ondernemers verschillen sterk van mening over uitdagingen op het gebied van stikstof, waterkwaliteit en klimaat. Een meerderheid (53 procent) ziet wel klimaatproblemen, en de overgrote meerderheid van de boeren en tuinders vindt dat de sector moet verduurzamen. De helft (51 procent) is het volmondig eens met de stelling dat verduurzaming door de markt moet worden betaald.

Verduurzaming als verdienmodel

Agrariërs kijken ook wisselend aan tegen “verduurzaming als extra verdienmodel”. Verduurzaming wordt namelijk door 42 procent van de deelnemers als verdienmodel gezien. Tegenover 32 procent die dit juist niet als verdienmodel ziet. Van de ondervraagden stelt 65 procent dat het verdienmodel van de land- en tuinbouw niet duurzaam is, tegenover 35 procent die wel spreekt van een duurzaam verdienmodel.

De zekerheid dat investeringen in duurzaamheid zijn terug te verdienen, zou veel ondernemers over de streep trekken. Zoals bijvoorbeeld het geval is met verschillende subsidies en belastingvoordelen bij zonnepanelen.

Ruim 84 procent van de boeren en tuinders kan zich vinden in de stelling: ‘Ik ben bereid te investeren in verduurzaming als ik de garantie krijg dat ik het kan terugverdienen’.

Mogelijke bedrijfsstrategieën die ondernemers overwegen, is de stap naar natuurinclusief (22 procent). Daarna volgen het omschakelen tot gespecialiseerd productiebedrijf (16 procent), extensivering (14 procent) en schaalvergroting (13 procent). Omschakelen op biologisch wordt door 12 procent genoemd, 9 procent overweegt intensivering en 8 procent denkt aan een nieuwe dienst.

Oplossing voor milieuproblemen

Veel boeren en tuinders zijn overtuigd van de rol die de land- en tuinbouw kan spelen bij de oplossing van natuur- en klimaatproblemen. Zo benadrukken diverse ondernemers dat de agrarische sector als enige sector bijvoorbeeld stikstof opneemt. Ook verwacht de sector veel van innovatie om uitstoot tegen te gaan.

“De agrarische sector kan een onderdeel van de oplossing zijn van het klimaatprobleem,” zegt agrarisch ondernemer Teus de Jong in een video. Hij investeerde in duizenden zonnepanelen voor zijn agrarische bedrijven.

Van de bijna 1.400 boeren en tuinders die de enquête hebben ingevuld, vindt 66 procent dat er geen stikstofprobleem is in Nederland. ‘Alleen de overheid heeft een stikstofprobleem. We kunnen wel met z’n allen een bijdrage leveren om het op te lossen’, schrijft een van de respondenten.

Een ruime meerderheid (74 procent) van de boeren en tuinders vindt dan ook dat de sector moet verduurzamen. Innovaties uit het verleden hebben de sector daarbij geholpen. De verwachting is dat toekomstige innovaties daar ook bij zullen helpen.

‘De landbouw zit in een constante flow van verduurzaming’, schrijft een van de boeren.

De meeste zorgen bij verduurzaming zit echter bij de kosten die daarvoor moeten worden gemaakt en of die kosten kunnen worden terugverdiend dan wel worden betaald door de consument.  Diverse ondernemers melden dat er eigenlijk geen geld overblijft om te investeren in verduurzaming.

“Je kunt moeilijk groen denken, als je rood staat,” zegt Marcel Rutte. Daarom investeerde hij in 1.766 zonnepanelen: “Het is de ideale combinatie van verduurzamen, energie besparen en geld verdienen.”

Bron onderzoek: Nieuwe Oogst (lees het hele artikel hier)